Hướng Dẫn Chi Tiết Cách Vẽ Tranh Tĩnh Vật Lớp 7 Đẹp và Đơn Giản

Chào các bạn nhỏ lớp 7 và quý phụ huynh yêu mỹ thuật!

Thầy/Cô (tùy bạn thích gọi thế nào nhé!) từ Vương Quốc Tranh rất vui được đồng hành cùng các bạn trên hành trình khám phá vẻ đẹp của thế giới xung quanh qua từng nét vẽ. Hôm nay, chúng mình sẽ cùng nhau học cách vẽ một thể loại tranh rất thú vị và có chiều sâu: tranh tĩnh vật.

Vẽ tranh tĩnh vật không chỉ giúp các bạn rèn luyện kỹ năng quan sát, dựng hình mà còn hiểu hơn về bố cục, ánh sáng và màu sắc – những yếu tố cực kỳ quan trọng trong hội họa. Dù các bạn mới bắt đầu hay đã làm quen với tĩnh vật, bài hướng dẫn này sẽ giúp các bạn tạo ra một bức tranh đẹp và ấn tượng. Với kinh nghiệm hơn 10 năm hướng dẫn vẽ cho trẻ em, thầy/cô tin rằng chỉ cần kiên trì, bạn nào cũng làm được!

Tranh Tĩnh Vật Là Gì? Tại Sao Lớp 7 Cần Học Vẽ Tĩnh Vật?

Tĩnh vật là một thể loại tranh vẽ hoặc sơn lại các vật thể vô tri, thường là các vật dụng hàng ngày, hoa, quả, đồ ăn, sách vở… được sắp xếp theo một ý đồ nhất định. Đôi khi, tĩnh vật còn có thể bao gồm cả những vật thể từ thiên nhiên như đá, vỏ sò.

Tại sao các bạn lớp 7 lại được học vẽ tĩnh vật nhiều hơn? Bởi vì ở lứa tuổi này, khả năng quan sát và tư duy logic của các bạn đã phát triển hơn. Học vẽ tĩnh vật giúp các bạn:

• Rèn luyện quan sát: Nhìn kỹ hình dáng, tỷ lệ, màu sắc, và đặc biệt là ánh sáng và bóng đổ của vật mẫu.
• Hiểu về bố cục: Học cách sắp xếp các vật thể sao cho hài hòa, cân đối và có điểm nhấn trên trang giấy. Bố cục tranh tĩnh vật rất quan trọng để bức tranh không bị rời rạc hay lộn xộn.
• Nắm bắt khối và không gian: Nhìn thấy vật thể dưới dạng các khối hình cơ bản (hình cầu, hình trụ, hình hộp…) và thể hiện được chúng có chiều sâu trên mặt phẳng 2D.
• Làm quen với sáng tối và màu sắc: Phân tích được nguồn sáng, các mảng sáng, mảng tối, bóng riêng và bóng đổ, từ đó thể hiện độ nổi khối và không gian bằng chì hoặc màu.

Vẽ tĩnh vật là nền tảng vững chắc để các bạn tiến bộ hơn trong mỹ thuật, chuẩn bị cho những bài vẽ phức tạp hơn sau này.

Chuẩn Bị Dụng Cụ Vẽ Tranh Tĩnh Vật

Để bắt đầu, chúng mình cần chuẩn bị những “người bạn” quen thuộc sau:

• Giấy vẽ: Giấy trắng, định lượng khoảng 100-150gsm là phù hợp. Khổ giấy A4 hoặc A3 tùy thích.
• Bút chì: Nên có ít nhất 2 loại:
  • Chì HB: Dùng để phác thảo, dựng hình nhẹ nhàng.
  • Chì 2B hoặc 4B: Dùng để đánh bóng, tạo mảng sáng tối đậm nhạt.
• Tẩy (Gôm): Chọn loại mềm, ít làm bẩn giấy. Tẩy dẻo cũng rất hữu ích.
• Dao rọc giấy hoặc gọt bút chì: Để làm nhọn đầu chì.
• Vật mẫu tĩnh vật: Đây là phần quan trọng nhất! Các bạn có thể chọn những vật đơn giản trước như:
  • Một vài loại quả (táo, cam, chuối…)
  • Một cái lọ, cái chai, cốc chén
  • Một vài quyển sách, hộp bút
  • Có thể kết hợp lọ hoa và quả là bài học kinh điển!

Các Bước Vẽ Tranh Tĩnh Vật Đơn Giản Cho Học Sinh Lớp 7

Bây giờ, chúng mình cùng bắt tay vào thực hành nào! Hãy tìm một chỗ ngồi thoải mái, chuẩn bị vật mẫu và làm theo các bước sau:

Bước 1: Quan Sát Và Sắp Xếp Vật Mẫu (Bố Cục)

Đây là bước đầu tiên và quan trọng nhất! Đừng vội cầm bút vẽ ngay.

• Quan sát kỹ: Nhìn thật kỹ các vật mẫu bạn đã chuẩn bị. Hình dáng của chúng thế nào? Cái nào to, cái nào nhỏ? Chúng đặt cạnh nhau ra sao?
• Sắp xếp: Sắp xếp các vật mẫu trên một mặt phẳng (bàn, ghế…) dưới nguồn sáng ổn định (ví dụ: ánh sáng từ cửa sổ hoặc đèn học). Hãy thử di chuyển chúng một chút. Nên sắp xếp theo nguyên tắc:
  • Không để tất cả thẳng hàng.
  • Có cái ở trước, cái ở sau (tạo chiều sâu).
  • Có sự khác biệt về hình dáng và kích thước giữa các vật (tròn, cao, thấp…).
  • Tìm một góc nhìn đẹp và dễ vẽ nhất.
• Xác định bố cục trên giấy: Nhìn vào nhóm vật mẫu và tưởng tượng nó sẽ nằm ở đâu trên tờ giấy của bạn. Nên đặt ở giữa giấy, không quá to (sát mép giấy) và không quá nhỏ (lọt thỏm giữa giấy). Chú ý chừa khoảng trống hợp lý xung quanh.

Bước 2: Phác Thảo Bố Cục Chung

Sử dụng bút chì HB, vẽ thật nhẹ tay, gần như không nhìn thấy nét.

• Định vị vị trí: Vẽ một hình chữ nhật hoặc hình vuông mờ mờ trên giấy, là ranh giới cho toàn bộ nhóm vật mẫu của bạn.
• Xác định mặt phẳng: Vẽ một đường ngang mờ để thể hiện mép bàn hoặc mặt phẳng mà vật mẫu đang đặt lên.
• Phác các khối lớn: Nhìn tổng thể nhóm vật mẫu và phác ra những hình cơ bản (hình chữ nhật, hình vuông, hình tròn) thể hiện vị trí và kích thước tương đối của từng vật. Ví dụ, nếu có lọ hoa và quả, bạn có thể phác một hình trụ dài cho lọ và các hình tròn nhỏ cho quả.
• Chú ý tỷ lệ: So sánh chiều cao, chiều ngang giữa các vật mẫu và phác chúng lên giấy sao cho đúng tỷ lệ.

{width=800 height=800}

Bước 3: Dựng Hình Từng Vật Mẫu

Bắt đầu đi vào chi tiết hơn cho từng vật thể, vẫn sử dụng chì HB và nét nhẹ.

• Từ khối cơ bản sang hình dáng thật: Dựa trên các khối hình đã phác ở Bước 2, bắt đầu chỉnh sửa các nét thẳng thành nét cong, thêm thắt chi tiết để hình dáng vật mẫu giống thật hơn. Ví dụ, biến hình trụ thành cái lọ có cổ, có đáy; biến hình tròn thành quả táo có cuống.
• Chú ý các đường cong và tỷ lệ chi tiết: Quan sát kỹ các đường cong của vật mẫu. Cổ lọ cong thế nào? Thân lọ phình ra hay thon lại? Quả táo có chỗ lõm nào không?
• Vẽ các vật ở sau: Các vật ở phía sau sẽ bị vật phía trước che khuất một phần. Hãy vẽ nhẹ nhàng cả phần bị che khuất trước để xác định vị trí chính xác của nó, sau đó tẩy nhẹ phần bị che đi.

Bước 4: Hoàn Thiện Nét Dựng Hình

Bây giờ, các bạn có thể đi nét rõ ràng hơn một chút những đường viền chính của vật mẫu.

• Xóa các nét thừa: Dùng tẩy xóa nhẹ nhàng các nét phác thảo và các nét dựng hình không cần thiết.
• Đi nét chính: Dùng chì HB đi lại các đường viền cuối cùng của vật mẫu. Nét không cần quá đậm nhưng phải rõ ràng. Lúc này, hình ảnh các vật mẫu đã hiện lên khá rõ ràng rồi.
• Thêm chi tiết nhỏ: Vẽ thêm cuống quả, gân lá (nếu có hoa), miệng lọ, tay cầm…

Bước 5: Phân Mảng Sáng Tối (Đánh Bóng Chì)

Đây là bước giúp bức tranh có khối và chiều sâu.

• Xác định nguồn sáng: Nhìn vào vật mẫu thật. Ánh sáng đang chiếu từ hướng nào? Từ trái sang, từ phải sang, từ trên xuống?
• Tìm các mảng sáng, mảng tối:
  • Mảng sáng nhất (highlight): Chỗ nào trên vật mẫu bị ánh sáng chiếu thẳng vào, trông sáng nhất? Để trống hoặc đánh bóng thật nhẹ.
  • Mảng sáng: Khu vực được chiếu sáng trực tiếp.
  • Mảng trung gian: Khu vực chuyển tiếp từ sáng sang tối.
  • Mảng tối nhất (core shadow): Chỗ trên vật mẫu bị khuất sáng nhiều nhất, tạo thành vùng tối đậm nhất.
  • Bóng phản quang (reflected light): Ánh sáng từ mặt bàn hoặc vật thể khác hắt ngược lên phần dưới của vật mẫu trong vùng bóng tối. Nó thường làm mảng tối bớt “chết”.
  • Bóng đổ (cast shadow): Bóng của vật mẫu đổ xuống mặt bàn hoặc nền phía sau. Bóng đổ thường đậm nhất ở gần vật mẫu và nhạt dần, lan tỏa ra xa.
• Đánh bóng: Sử dụng chì 2B hoặc 4B để đánh bóng theo các mảng sáng tối đã xác định.
  • Dùng các kỹ thuật đánh bóng cơ bản như gạch nét (hatching), gạch chéo (cross-hatching) hoặc di chì (blending) để tạo độ chuyển sắc độ từ sáng sang tối.
  • Nhớ đánh bóng theo hình dạng của vật mẫu (ví dụ: đánh vòng cung trên quả táo để thể hiện độ cong).
  • Tẩy nhẹ phần highlight để nó nổi bật.

{width=800 height=800}

Bước 6: Vẽ Màu (Nếu Yêu Cầu)

Nếu bài của bạn yêu cầu vẽ màu (sáp, chì màu, màu nước…), hãy áp dụng hiểu biết về sáng tối đã có.

• Màu sắc vật mẫu: Quan sát màu thật của vật mẫu.
• Màu sắc dưới ánh sáng và bóng tối: Nơi sáng, màu thường tươi hơn, có thể pha thêm chút vàng hoặc trắng. Nơi tối, màu đậm hơn, có thể pha thêm màu bổ túc (màu đối diện trên bảng màu) hoặc màu đen/xám.
• Độ chuyển màu: Tô màu theo các mảng sáng tối đã phân tích. Chuyển màu nhẹ nhàng từ sáng sang tối trên cùng một vật thể.
• Màu nền và mặt bàn: Đừng quên vẽ màu cho phần nền phía sau và mặt phẳng vật mẫu đang đặt lên. Màu nền có thể tương phản hoặc bổ trợ cho vật mẫu để làm vật mẫu nổi bật hơn.
• Sử dụng các sắc độ: Dùng các sắc độ khác nhau của cùng một màu để thể hiện độ sáng tối (ví dụ: đỏ tươi ở chỗ sáng, đỏ đậm pha nâu/tím ở chỗ tối của quả táo).

Gợi Ý Phối Màu Đơn Giản Cho Tranh Tĩnh Vật

Với học sinh lớp 7, chúng ta không cần quá phức tạp. Hãy thử những cách phối màu đơn giản nhưng hiệu quả:

1. Màu nóng và màu lạnh: Vẽ các loại quả màu nóng (đỏ, cam, vàng) trên nền màu lạnh (xanh dương, xanh lá). Sự tương phản này giúp vật mẫu nổi bật.
2. Màu tương đồng: Sử dụng các màu nằm gần nhau trên bảng màu (ví dụ: vàng, vàng cam, cam, đỏ cam) cho nhóm quả, và màu tương đồng khác cho nền. Cách này tạo cảm giác êm dịu, hài hòa.
3. Màu trung tính và màu chủ đạo: Vẽ các vật có màu trung tính (trắng, đen, xám, nâu) như lọ gốm, sách, kết hợp với một vài vật có màu sắc rực rỡ làm điểm nhấn (ví dụ: một bông hoa đỏ, một vài quả cam).

Mẹo Nhỏ Giúp Bức Tranh Tĩnh Vật Của Bạn Thêm Ấn Tượng

• Luôn nhìn vật mẫu thật: Vẽ từ vật thật tốt hơn nhiều so với vẽ từ ảnh, vì bạn sẽ quan sát được 3 chiều và cảm nhận được không gian.
• Kiểm tra tỷ lệ thường xuyên: Dùng bút chì đo chiều cao, chiều ngang của vật mẫu và so sánh với nhau để vẽ trên giấy cho chính xác.
• Đừng sợ nét sai: Vẽ chì là có thể tẩy được mà! Cứ mạnh dạn thử và sửa sai.
• Chú ý đến không gian âm: Đó là khoảng trống giữa các vật mẫu và khoảng trống xung quanh vật mẫu. Vẽ đúng hình dáng không gian âm cũng giúp bạn vẽ đúng hình dáng vật mẫu.
• Thêm chi tiết nhỏ ở cuối: Nét vân trên quả, vết xước trên lọ, hay một chiếc lá rơi… những chi tiết nhỏ này làm bức tranh thêm sinh động.
• Đừng quên bóng đổ: Bóng đổ giúp vật mẫu “đứng” vững trên mặt phẳng và tạo cảm giác không gian.

Vẽ tranh tĩnh vật là một hành trình thú vị. Hãy kiên nhẫn, quan sát kỹ và tận hưởng quá trình sáng tạo nhé! Mỗi bức tranh là một câu chuyện về cách bạn nhìn thế giới này.

---

Giới thiệu về Vương Quốc Tranh:

Vương quốc tranh là trang web chuyên chia sẻ kiến thức về mỹ thuật, hướng dẫn vẽ tranh cho trẻ em và các bài viết thú vị về thế giới hội họa. Tại đây, các bạn có thể tìm thấy những bức tranh đẹp, những lời khuyên hữu ích và nguồn cảm hứng bất tận để thỏa sức sáng tạo.

Hãy truy cập website: vuongquoctranh.com để tham khảo thêm nhiều tranh đẹp và các bài hướng dẫn vẽ tranh tĩnh vật, vẽ phong cảnh, vẽ chân dung… và nhiều chủ đề khác nhé!